Wygniatak (gniotownik) to narzędzie do plastycznego formowania gwintów. Wygniataki są dostępne w następujących typach gwintów:
- metryczne (M2 - M20)
- metryczne drobnozwojne (MF6x0,75 - MF18x1,5)
- calowe zunifikowane (UNC, UNF)
- calowe rurowe (G1/8-G1")

Z uwagi na konstrukcję wygniataków dzielimy je na:

wygniataki stalowe (HSS-E)
wygniataki ze stali proszkowej (HSS-E-PM)
wygniataki węglkowe (VHM)
wygniataki składane - HPF

wygniataki specjalne - nadwymiarowe G1/2"+0,1 mm

    Konsktrukcja w/w wygniataków jest bardzo zbliżona do gwintowników. Zasadniczo zastosowanie wygniataków w stosunku do gwintowników różni się tym, że w procesie wygniatania gwintu wewnętrznego należy zostosować otwór wstępny o średnicy większej niż w przypadku gwintownika skrawającego.

Zasadnicza zaleta wygniatania gwintów, to fakt obróbki bezwiórowej, a więc odpada problem z odprowadzaniem wiórów, jak to jest w przypadku stosowania gwintowników.

Na koniec kilka słów o wygniataku składanym HPF.

       Jest to bardzo wysokowydajne narzędzie. Konstrukcja tego narzędzia to stalowy trzonek i wykonana z węglika nasadka robocza.

Podstawowe zalety wygniataka HPF w stosunku do wygniataków stalowych:

- zdecydowanie większa trwałość - przeciętnie 4 x większa niż wygniataka stalowego

- możliwość wygniatania gwintów w stalach o wytrzymałości Rm=1000 N/mm2 np. CrMo4

- nasadka węglikowa ma zdecydowanie mniejszą rozszerzlność cieplną niż wygniatak stalowy, co skutkuje mniejszą podatnością narzędzia na towrzenie narostów z obrabianego materiału

- nasadki węglikowe są standradowo wykonane z nakrojem typu E (1.5-2 zwojów), co sprawia, że możemy wykonywać gwinty bardzo blisko dnia otworu nieprzelotowego

- wygniatak HPF jest narzędziem bardzo wydajnym, czego dowodem jest zakres stosowanych prędkości (vc=25-60 m/min.)

Przykład zastosowania wygniataka HPF:

mufa stalowa (St3S) z gwintem G1/2" o długości 18 mm

trwałość wygniataka stalowego FETTE: 2650 gwintów
twałość nasadki HPF: 9850 gwintów

wzrost trwałości narzędzia: +270 %
spadek kosztów narzędziowych: -55%
wzrost wydajności produkcji: +25%